Το ροχαλητό είναι ένα ενοχλητικό σύμπτωμα, αλλά παράλληλα και μια σημαντική ένδειξη ότι υπάρχει κάποιο αναπνευστικό πρόβλημα. Ουσιαστικά πρόκειται για μια παθολογική κατάσταση, η οποία υποδεικνύει πως υπάρχει κάποια μορφή απόφραξης της αναπνοής. Ο ήχος που παράγεται και δημιουργεί το ροχαλητό προκύπτει από τις ταλαντώσεις των ιστών της αναπνευστικής οδού, οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα την απόφραξή της. Οι αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν την εμφάνιση του ροχαλητού είναι πολλές και η σοβαρότητά τους ποικίλει. Μία από τις σοβαρότερες αιτίες είναι η αποφρακτική υπνική άπνοια.
Τι είναι η υπνική άπνοια;
Γενικά υπάρχουν η άπνοια ύπνου διαχωρίζεται σε δύο τύπους: την αποφρακτική και την κεντρική. Η αποφρακτική υπνική άπνοια είναι η πιο συχνή μορφή άπνοιας και αφορά στην περιοδική απόφραξη των ανώτερων αεραγωγών του φάρυγγα, η οποία σχετίζεται κατά βάση με ανατομικούς λόγους της περιοχής. Η κεντρική υπνική άπνοια αφορά την απόφραξη του φάρυγγα και παράλληλα δεν παρατηρείται καμία προσπάθεια από πλευράς των αναπνευστικών μυών (καμία κίνηση της κοιλιάς και του θώρακα). Σε αντίθεση με την αποφρακτική, η κεντρικού τύπου δεν συνδέεται τόσο με ανατομικά στοιχεία, παρά με καρδιοπάθειες (καρδιακή ανεπάρκεια, αρρυθμίες κλπ) και με βλάβες του κεντρικού νευρικού συστήματος.
Ποια είναι η συνήθης συμπτωματολογία;
Τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλουν σε ένταση από άνθρωπο σε άνθρωπο και διαχωρίζονται σε νυχτερινά και ημερήσια. Τα πιο σύνηθες νυχτερινά συμπτώματα είναι: το διακεκομμένο έντονο ροχαλητό, οι παύσεις της αναπνοής με συνοδό αιφνίδια αφύπνιση με αίσθημα πνιγμού, ο ανήσυχος ύπνος με συχνές αφυπνίσεις, ο νυκτερινός ιδρώτας, η νυκτερινή ενούρηση (νυκτουρία) και το αίσθημα ύπνου μη αναζωογονητικού στην αφύπνιση ανεξαρτήτως των ωρών ύπνου. Τα ημερήσια συμπτώματα συνήθως αφορούν το αίσθημα ξηροστομίας και καρυβαρίας (πονοκεφάλου/θολούρας) κατά την αφύπνιση, η ημερήσια υπνηλία, η εύκολη κόπωση, η συχνή ανάγκη για ξεκούραση/ανάπαυση, η δυσκολία στη συγκέντρωση και την προσοχή, η δυσκολία στη μνήμη και στον προσανατολισμό, η ευερεθιστότητα, η κακή διάθεση αλλά και η πιθανή σεξουαλική δυσλειτουργία. Επίσης, έχει φανεί πως η υπνική άπνοια μπορεί να ευθύνεται για την ατελή ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και του σακχάρου, καθώς και με δυσχέρεια απώλειας βάρους.
Ποια είναι η αντιμετώπιση της υπνικής άπνοιας;
Αν έχετε διαπιστώσει οι ίδιοι ή σας έχουν αναφέρει οι δικοί σας πως το ροχαλητό είναι κάτι που χαρακτηρίζει τον ύπνο σας, τότε είναι καλό να αναζητήσετε ιατρική συμβουλή. Η υπνική άπνοια χρειάζεται να διαγνωστεί εγκαίρως, καθώς μπορεί δυνητικά να αποβεί επικίνδυνη. Οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν από μία αδιάγνωστη και αθεράπευτη αποφρακτική υπνική άπνοια σχετίζονται με καρδιακή προσβολή, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, αρρυθμίες, υψηλή αρτηριακή πίεση και καρδιακή νόσο. Επιπλέον, καθώς η αποφρακτική υπνική άπνοια προκαλεί υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη παραγωγικότητα, σε κάποιο ατύχημα και σε προβλήματα στις διαπροσωπικές σχέσεις.
Η αντιμετώπιση και θεραπεία της υπνικής άπνοιας εξαρτάται από τη βαρύτητα του προβλήματος και την ιδιαίτερη ανατομία του αεραγωγού του κάθε ατόμου. Στις ήπιες περιπτώσεις η αντιμετώπιση σχετίζεται κυρίως με αλλαγές στις συνήθειες του ατόμου, που θεωρούνται επιβαρυντικές. Μερικοί παράγοντες που μπορεί να επιφέρουν βελτίωση της κατάστασης είναι η θέση κατάκλισης, η μείωση του αλκοόλ ή της χρήσης υπνωτικών χαπιών. Επίσης, υπάρχουν κάποιες ειδικές συσκευές, οι οποίες βοηθούν τον αεραγωγό διατηρώντας τον ανοιχτό. Σε σοβαρές περιπτώσεις μία προτεινόμενη μέθοδος μπορεί να είναι ακόμη και η χειρουργική επέμβαση.
Στις αρκετές περιπτώσεις, μια συνιστώμενη ανώδυνη και ασφαλής αγωγή είναι η Συνεχής Θετική Πίεση Αεραγωγού (Continuous Positive Airway Pressure/ CPAP). Το CPAP είναι μία μηχανή, η οποία απαλά αυξάνει την πίεση του αέρα στον αεραγωγό εμποδίζοντάς τον να καταρρεύσει και να αποφραχθεί. Ουσιαστικά πρόκειται για μία μάσκα συνδεδεμένη με το μηχάνημα και η οποία τοποθετείται στη μύτη κατά τη διάρκεια του ύπνου.
