Η οξυμετρία είναι μια πολύ απλή, σύντομη και ανώδυνη εξέταση, με την οποία γίνεται εκτίμηση του επιπέδου του οξυγόνου που περιέχεται στο αρτηριακό αίμα. Η συσκευή που χρησιμοποιείται για τη μέτρηση λέγεται παλμικό οξύμετρο και τοποθετείται για μερικά δευτερόλεπτα στο δάχτυλο του χεριού. Η οξυμετρία συμπληρώνει την πνευμονολογική κλινική εξέταση, καθώς αποτελεί έναν έμμεσο δείκτη της αποτελεσματικότητας της πνευμονικής λειτουργίας. Η νυχτερινή οξυμετρία είναι μια συνεχόμενη ηλεκτρονική καταγραφή που παρέχει πληροφορίες για την αποτελεσματικότητα της αναπνοής κατά το νυχτερινό ύπνο και αποτελεί ένα από τα μετρούμενα μεγέθη της μελέτης ύπνου.

Ορισμένοι σημαντικοί παράγοντες που επηρεάζουν τα αποτελέσματα της οξυμετρίας είναι η μειωμένη ροή του αίματος προς τα περιφερικά αγγεία (αγγειοπάθειες), όταν υπάρχει σοβαρή αναιμία, τα ψυχρά άκρα ή η εφίδρωση της περιοχής, το κάπνισμα, το βερνίκι νυχιών και η πρόσφατη χορήγηση σκιαγραφικού.

Οι τιμές που θεωρούνται φυσιολογικές είναι όταν υπάρχει ένδειξη άνω του 96%. Όταν η ένδειξη είναι 92% ή λιγότερο, τότε υποδηλώνει υποξαιμία, ενώ η ένδειξη από 89% και κάτω υποδηλώνει αναπνευστική ανεπάρκεια που χρειάζεται να εκτιμηθεί άμεσα από τον πνευμονολόγο στην περίπτωση που δεν υπάρχει κάποιος αναστρέψιμος παράγοντας.

Η σπιρομέτρηση είναι η βασικότερη από τις λεγόμενες δοκιμασίες της πνευμονικής λειτουργίας. Ουσιαστικά μέσω της εξέτασης αυτή ο πνευμονολόγος μπορεί να μετρήσει με μεγάλη ακρίβεια τον αέρα που κατακρατείται και διακινείται από τους πνεύμονες. Με τη σπιρομέτρηση ο πνευμονολόγος καταγράφει τους πνευμονικούς όγκους και τις ροές αέρα που μπορεί να αναπτύξει ο εξεταζόμενος και αντίστοιχα κατατάσσει μια πνευμονοπάθεια σε περιοριστική (ελαττωμένο «μέγεθος» των πνευμόνων) ή αποφρακτική (δυσκολία διακίνησης του αέρα με την αναπνοή). Η σωστή εκτέλεση της διαδικασίας της σπιρομέτρησης και η έγκυρη ερμηνεία των αποτελεσμάτων της είναι κατεξοχήν γνωστικά αντικείμενα της πνευμονολογικής ειδικότητας.

Η εξέταση είναι σύντομη, ανώδυνη και γίνεται με τη χρήση του σπιρόμετρου, το οποίο είναι ένας μικρός κύλινδρος – επιστόμιο μέσα στον οποίο αναπνέει ο εξεταζόμενος. Κατά τη διάρκεια της εξέτασης, ο εξεταζόμενος εκπνέει στην ειδική συσκευή όσο περισσότερο αέρα μπορεί και όσο πιο δυνατά. Με τον τρόπο αυτό ο πνευμονολόγος καταγράφει πόσο πολύ αέρα μπορεί να φυσήξει συνολικά και πόσο πολύ αέρα μπορεί να εκπνεύσει στο πρώτο δευτερόλεπτο της εξέτασης.

Η σπιρομέτρηση έχει χαρακτήρα προληπτικό (πχ σε καπνιστές, επαγγελματίες με έκθεση σε βλαβερή ατμόσφαιρα, δύτες κτλ), διαγνωστικό (διάγνωση Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας, βρογχίτιδας, άσθματος, περιοριστικών νοσημάτων) καθώς και παρακολούθησης μιας χρόνιας νόσου ή μιας χορηγούμενης αγωγής.

Πότε χρειάζεται να κάνω την εξέταση αυτή;

Οι περιπτώσεις που μπορεί να σας προβληματίσουν και να χρειάζεται να κάνετε την εξέταση της σπιρομέτρησης είναι: Εάν είστε άνω των 40 ετών, εάν είστε ή έχετε υπάρξει καπνιστής, εάν βήχετε πολύ, αν σας κόβεται η ανάσα όταν περπατάτε γρήγορα, αν ανησυχείτε για την υγεία των πνευμόνων σας ή αν λαμβάνετε θεραπεία για κάποια πνευμονική νόσο.

Σε αρκετές περιπτώσεις χρόνιων παθήσεων αλλά και σε οξείες καταστάσεις είναι σκόπιμη ή απαραίτητη η νοσηλεία. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι παροξύνσεις της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ) και του άσθματος, οι επιπλεγμένες λοιμώξεις του αναπνευστικού, οι πλευρίτιδες που απαιτούν παρακέντηση και γενικότερα οι περιπτώσεις σοβαρής αναπνευστικής ανεπάρκειας ανεξαρτήτως της γενεσιουργού αιτίας. Παρέχεται η δυνατότητα της νοσηλείας στην ιδιωτική κλινική Euromedica Κυανούς Σταυρός της Θεσσαλονίκης υπό την προσωπική επίβλεψη του κ Χαβούζη, ως θεράποντος ιατρού, τόσο σε θάλαμο απλής νοσηλείας, όσο και στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), εφόσον το επιβάλλει η βαρύτητα της νόσου. Επίσης, παρέχονται υπηρεσίες σύμβουλου ιατρού σε ασθενείς που νοσηλεύονται σε οποιαδήποτε ιδιωτική δομή υγείας (κλινικές, ΜΕΘ, κέντρα αποκατάστασης, οίκους ευγηρίας κτλ).

Υπάρχουν διάφορες καταστάσεις, οι οποίες μπορεί να δυσχεραίνουν τη μεταφορά και μετακίνηση του ασθενούς. Σε τέτοιες περιπτώσεις παρέχεται η δυνατότητα η κλινική εξέταση να πραγματοποιηθεί είτε στον ίδιο τον χώρο του ασθενή με επίσκεψη του γιατρού στο σπίτι είτε στο νοσηλευτικό ίδρυμα που βρίσκεται. Με αυτό τον τρόπο αποφεύγεται η ταλαιπωρία του ασθενούς και η περαιτέρω επιβάρυνση που μπορεί να επηρεάσει την κατάσταση της υγείας του. Για μια επαρκή πνευμονολογική εκτίμηση, ο πνευμονολόγος έχει σχεδόν όλα τα μέσα και τις δυνατότητες που χρειάζεται ώστε να αξιολογήσει μια κατάσταση ακόμη και εκτός του χώρου του ιατρείου, συμπεριλαμβανόμενης και της διαδικασίας της σπιρομέτρησης. Επίσης σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όπως είναι οι ασθενείς που έχουν υποβληθεί σε τραχειοστομία και αναπνευστήρα, υπάρχει η δυνατότητα της τακτικής παρακολούθησης και πέρα από τα όρια του αστικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης.