Ως αναπνευστική ανεπάρκεια (AA) ορίζεται η μερική ή ολική αδυναμία του αναπνευστικού συστήματος να παράσχει την αναγκαία ποσότητα οξυγόνου για τις μεταβολικές ανάγκες του οργανισμού και να απαλλαγεί από το παραγόμενο διοξείδιο του άνθρακα. Μπορεί να διακριθεί σε Υποξαιμική ΑΑ (Τύπου 1) και σε Υπερκαπνική ΑΑ (Τύπου 2). Η υπερκαπνική ΑΑ πάντοτε συνυπάρχει με υποξαιμία. Η αναπνευστική ανεπάρκεια χαρακτηρίζεται ως οξεία, όταν αναπτύσσεται σε διάστημα ωρών ή ημερών, ενώ αν αναπτυχθεί σταδιακά και δεν έχει αναστρέψιμη μορφή χαρακτηρίζεται ως χρόνια. Μια οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια μπορεί να καταλήξει σε χρόνια, ενώ το αντίθετο δεν συμβαίνει.
Ποια είναι η αιτία που μπορεί να οδηγήσει σε αναπνευστική ανεπάρκεια;
Τα αίτια που μπορεί να προκαλέσουν αναπνευστική ανεπάρκεια είναι πολλά και διαφέρουν ανάλογα με τον τύπο της αναπνευστικής ανεπάρκειας (υποξαιμική ή υπερκαπνική). Συνήθως προκαλείται λόγω βλάβης ή δυσλειτουργίας διαφόρων οργάνων και συστημάτων. Ορισμένες από τις κοινές αιτίες της υποξαιμικής αναπνευστικής ανεπάρκειας είναι η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), η πνευμονία, το πνευμονικό οίδημα, η πνευμονική ίνωση, το άσθμα, ο πνευμοθώρακας, η πνευμονική εμβολή, η πνευμονική υπέρταση, η συγγενής καρδιοπάθεια, η βρογχεκτασία και η παχυσαρκία. Ενώ ορισμένες κοινές αιτίες της υπερκαπνικής ανεπάρκειας είναι το σοβαρό άσθμα, η υπερβολική δόση ναρκωτικών, η δηλητηρίαση, η μυασθένεια και οι διαταραχές των μυών, οι κακώσεις της κεφαλής και του αυχένα, η παχυσαρκία, το πνευμονικό οίδημα, ο υποθυρεοειδισμός, η δύσπνοια, η ταχύπνοια, η σύγχυση, η μείωση του επιπέδου συνείδησης, η ταχυκαρδία και η αρρυθμία και η κυάνωση.
Πως γίνεται η διάγνωση;
Για να μπορέσει να θέσει τη διάγνωση ο πνευμονολόγος χρειάζεται να καταγράψει το ιατρικό ιστορικό, να αξιολογήσει την κλινική εικόνα και συμπτώματα του ατόμου και στη συνέχεια να προχωρήσει στις ακόλουθες εξετάσεις:
- Μέτρηση αερίων αίματος
- Ακτινογραφία θώρακος
- Αξονική τομογραφία
- Μαγνητική τομογραφία
- Ακρόαση
- Σπιρομέτρηση
- Αιματολογικός έλεγχος
- Βιοχημικός έλεγχος
Υπάρχει θεραπεία για την αναπνευστική ανεπάρκεια;
Ο πνευμονολόγος αναλόγως με την κλινική εικόνα και τα συμπτώματα του ατόμου, καθώς και με τη διάγνωση που θα θέσει προτείνει την αντίστοιχη θεραπεία της υποκείμενης νόσου. Σε ορισμένες περιπτώσεις συνίσταται η διακοπή του καπνίσματος, η απώλεια βάρους και η άσκηση. Στις περιπτώσεις υποξαιμίας χρειάζεται να γίνει αύξηση της πυκνότητας του χορηγούμενου οξυγόνου είτε με ρινικούς καθετήρες, είτε με διασωλήνωση είτε με αναπνευστήρα θετικής πίεσης.
