Αλλεργία ονομάζεται η υπερβολική αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος ως απάντηση στην επαφή του οργανισμού με ορισμένες ξένες ουσίες. Είναι στην ουσία μια αντίδραση απέναντι σε ένα, κατά τα άλλα, αθώο αντιγόνο (δηλαδή μια πρωτεΐνη) που ονομάζεται αλλεργιογόνο. Για να αναπτυχθεί μια αλλεργία στον οργανισμό θα πρέπει να έχει προηγηθεί ευαισθητοποίηση σε ένα αλλεργιογόνο. Ο όρος ευαισθητοποίηση αναφέρεται στη διαδικασία κατά την οποία η άμυνα του οργανισμού καθώς έρχεται σε επαφή με ένα αλλεργιογόνο, αντί να το αγνοήσει όπως θα ήταν το σωστό, δίνει σήμα στα ειδικά κύτταρα να παράγουν αντισώματα προκειμένου να καταπολεμήσουν το συγκεκριμένο αλλεργιογόνο. Η ευαισθητοποίηση μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε χρονική περίοδο της ζωής μας, από την πρώτη φορά που θα έρθει σε επαφή με το αλλεργιογόνο κατά την παιδική ηλικία μέχρι την πολλοστή φορά στην ενήλικη ζωή.

Ποιοι είναι οι παράγοντες εμφάνισης της αλλεργίας;

Οι παράγοντες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη και εμφάνιση της αλλεργίας είναι πολλοί. Ένας σημαντικός παράγοντας οφείλεται στην κληρονομικότητα. Συγκεκριμένα οι πιθανότητες εμφάνισης μιας αλλεργίας αυξάνονται, αν ένας από τους δύο ή και οι δύο γονείς του είναι αλλεργικοί συγκριτικά με κάποιον που οι γονείς του δεν είναι. Βέβαια, αυτό δεν είναι απόλυτος κανόνας καθώς μπορεί και να μην εκδηλώσει ποτέ συμπτώματα ή μπορεί να εκδηλώσει διαφορετικού είδους αλλεργία. Ένας άλλος παράγοντας είναι το περιβάλλον. Ορισμένοι που έχουν γενετική την προδιάθεση να εμφανίσουν αλλεργία, χρειάζεται να εκτεθούν σε κάποιο αλλεργιογόνο προκειμένου να την αναπτύξουν. Επομένως όσο πιο έντονη και επαναλαμβανόμενη είναι η έκθεση σε κάποιο αλλεργιογόνο στο περιβάλλον του ατόμου και όσο νωρίτερα συμβαίνει αυτό στη ζωή του, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να αναπτύξει την αλλεργία. Άλλοι παράγοντες που δρουν ενισχυτικά στις αλλεργίες είναι το κάπνισμα, η ρύπανση, μόλυνση και ορμόνες.

Ποια μορφή έχουν οι αλλεργίες;

Οι πιο συνηθισμένες μορφές αλλεργίας που μπορεί να οδηγήσουν κάποιον να επισκεφθεί τον πνευμονολόγο είναι:

• Η αλλεργική ρινίτιδα: οφείλεται σε ερεθισμό και φλεγμονή του ρινικού βλεννογόνου, ενώ μπορεί να προσβληθούν παρακείμενες περιοχές όπως τα ιγμόρεια ή ο φάρυγγας. τα συμπτώματα που θα εμφανίσει το άτομο είναι η καταρροή, η ρινική συμφόρηση, το φτέρνισμα, ο κνησμός στην περιοχή της μύτης ή των αυτιών και η αίσθηση ξένου σώματος στο φάρυγγα (ξηρός βήχας).
• Το άσθμα: οφείλεται από τη φλεγμονή των αεραγωγών του πνεύμονα (βρόγχων), η οποία προκαλεί στένωση των αεραγωγών περιορίζοντας τη ροή του αέρα μέσα και έξω από τους πνεύμονες (βρογχοστένωση). Πολλές φορές το άσθμα συνδέεται με αλλεργίες. Τα συμπτώματα που θα εμφανίσει το άτομο είναι η δύσπνοια, ο συριγμός, ο βήχας και η στηθάγχη (σφίξιμο στο στήθος).

Ποια είναι η θεραπεία και η αντιμετώπιση της αλλεργίας;

Λόγω της πολυπλοκότητας με την οποία εκδηλώνονται οι αλλεργίες και λόγω του ότι τα αλλεργιογόνα μπορεί να βρίσκονται παντού στο περιβάλλον, η θεραπεία και η αντιμετώπιση των αλλεργιών δεν είναι εύκολη υπόθεση. Συνήθως η θεραπεία διακρίνεται σε τρία επίπεδα: την αποφυγή της επαφής με το αλλεργιογόνο, την ανακουφιστική και αντιφλεγμονώδη θεραπεία και την ανοσοποίηση (απευαισθητοποίηση). Η αποφυγή του αλλεργιογόνου προφανώς είναι η καλύτερη μέθοδος προστασίας, αλλά ωστόσο είναι δύσκολο να επιτευχθεί έως και αδύνατη, όταν πρόκειται για κάτι που υπάρχει στο περιβάλλον. Οι φαρμακευτικές ουσίες που συστήνονται μπορούν να προσφέρουν εξαιρετική ανακούφιση από τα συμπτώματα της αλλεργίας και του άσθματος χωρίς να έχουν ιδιαίτερες παρενέργειες. Συνήθως αυτές περιλαμβάνουν τα αντιϊσταμινικά, τα συμπαθητικομιμητικά και τα αποσυμφορητικά, τα βρογχοδιασταλτικά, όπως οι β2-διεγέρτες, τα αντιχολινεργικά, τους αναστολείς της φωσφοδιεστεράσης, τη χρωμογλυκίνη, τα αντιλευκοτριενικά  και τα κορτικοειδή.